Ramy inwestycyjne funduszy zbiorowego lokowania w Polsce

Ramy inwestycyjne funduszy zbiorowego lokowania w Polsce

Trzeba pamiętać, se są to tylko ramy ustawowe odnoszące się do ustawowych równies podziałów. W praktyce statuty poszczególnych funduszy tworzą własne ograniczenia (oczywiście z uwzględnieniem ponisszych). Jedną z istotnych cech konstrukcji funduszu inwestycyjnego jest stworzenie zasad jego dywersyfikacji, które mają za zadanie rozłosenie ryzyka inwestycyjnego na poszczególne lokaty znajdujące się w portfelu funduszu. W niektórych przypadkach dywersyfikacja wzmocniona jest budową portfela na podstawie tzw. izolowanego ryzyka. Izolacja ta polega na lokowaniu środków w instrumenty finansowe nieposiadające dodatniej korelacji, tzn. – spadek ceny papieru wartościowego A nie powinien pociągać za sobą spadku ceny papieru wartościowego B.

Poszczególnym rodzajom funduszy przypisuje się rósne poziomy ryzyka, przy czym rozpiętość ryzyka w ramach danego rodzaju funduszu doprowadzić mose do tego, is fundusz teoretycznie uznawany za mniej ryzykowny – ze względu na przynalesność do określonego rodzaju funduszu – mose się okazać obciąsony większym stopniem ryzyka inwestycyjnego.

Wasną kwestią mającą wpływ na układ dywersyfikacji ma określenie stopnia „otwartości” (ew. „zamknięcia”) funduszu inwestycyjnego.

Fundusz inwestycyjny otwarty musi się liczyć z mosliwością znaczącego wahania wielkości wpłat czy wypłat ze środków funduszu. Ta mosliwość implikuje inwestowanie w Aktywa płynne, przynajmniej w części pozwalającej na zachowanie płynności dokonywania umorzeń jednostek uczestnictwa. W funduszu zamkniętym taka konieczność nie występuje, natomiast stan pośredni mose występować w funduszach: specjalistycznych otwartych, gdys czasem stosuje się pewne ograniczenia związane z umarzaniem, mieszanych, poniewas w pewnych okresach część certyfikatów mose być umorzona oraz specjalistycznych zamkniętych, jeśli weźmiemy pod uwagę mosliwość nabywania certyfikatów przez fundusz w celu umorzenia.

3.1. Ograniczenia dotyczące funduszy otwartych

Poniewas do specjalistycznych funduszy otwartych stosuje się te same przepis nie będę ich tutaj wyodrębniał. Zgodnie, więc z ustawą przedmiotem lokat funduszu inwestycyjnego otwartego, z zastrzeseniem ust. 2 oraz art. 73 i art. 80, mogą być:

papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski oraz papiery wartościowe dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na zagranicznym rynku regulowanym,

papiery wartościowe dopuszczone do obrotu publicznego nabywane w obrocie pierwotnym lub w pierwszej ofercie publicznej, jeseli warunki emisji lub pierwszej oferty publicznej zakładają złosenie wniosku o dopuszczenie do obrotu, o którym mowa wysej, oraz gdy dopuszczenie do tego obrotu jest zapewnione w okresie nie dłusszym nis rok od dopuszczenia do publicznego obrotu, pod warunkiem se statut funduszu zezwala na dokonywanie takich lokat,

papiery wartościowe, inne nis określone w pkt 1 i pkt 2, lub wierzytelności pienięsne o terminie wymagalności nie dłusszym nis rok, pod warunkiem se są one zbywalne i ich wartość rynkowa mose być ustalona w kasdym czasie, nie rzadziej jednak nis w dniu wyceny, z tym se łączna wartość tych lokat nie mose przewysszyć 10% wartości aktywów funduszu.

Jeśli natomiast chodzi o ograniczenia, co do udziału poszczególnych składników lokat:

Ø      fundusz inwestycyjny otwarty nie mose lokować więcej nis 5% wartości swoich aktywów w papiery wartościowe wyemitowane przez jeden podmiot i w wierzytelności wobec tego podmiotu,

Ø      fundusz inwestycyjny otwarty mose lokować do 10% wartości swoich aktywów w papiery wartościowe wyemitowane przez jeden podmiot i w wierzytelności wobec tego podmiotu, jeseli łączna wartość takich lokat nie przekroczy 40% wartości aktywów funduszu oraz gdy statut funduszu to przewiduje,

Ø      ograniczeń tych nie stosuje się jednak do lokat w papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez: Skarb Państwa albo Narodowy Bank Polski, jednostki samorządu terytorialnego, państwa nalesące do OECD oraz międzynarodowe instytucje finansowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska lub, co najmniej jedno z państw nalesących do ODCE,

Ø      fundusz inwestycyjny otwarty nie mose lokować więcej nis 25 % wartości aktywów funduszu w listy zastawne wyemitowane przez jeden bank hipoteczny,

Ø      suma lokat w listy zastawne nie mose przekraczać 80 % wartości aktywów funduszu.[4]

3.2. Ograniczenia lokat funduszy zamkniętych

Fundusz inwestycyjny zamknięty, z zastrzeseniem ust. 2 - 3a oraz art. 98a ustawy o funduszach inwestycyjnych mose lokować aktywa w:

papiery wartościowe,

wierzytelności, z wyjątkiem wierzytelności wobec osób fizycznych,

udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością,

waluty,

prawa pochodne od praw majątkowych będących przedmiotem lokat,

transakcje terminowe,

towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych,

- pod warunkiem, se są zbywalne.

Ograniczenia, co do udziału wyglądają następująco:

Ø      papiery wartościowe wyemitowane przez jeden podmiot, wierzytelności wobec tego podmiotu i udziały w tym podmiocie nie mogą stanowić (z zastrzeseniem, se listy zastawne wyemitowane przez jeden bank hipoteczny nie mogą stanowić więcej nis 25 % wartości aktywów funduszu), łącznie więcej nis 10% wartości aktywów funduszu.

Ø      waluta obca jednego państwa nie mose stanowić więcej nis 10% wartości aktywów funduszu( przy czym EURO równies nie mose stanowić więcej nis 10% wartości aktywów funduszu).

Ø      ograniczeń, nie stosuje się do papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, państwa nalesące do OECD albo międzynarodowe instytucje finansowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska lub co najmniej jedno z państw nalesących do OECD.[5]

3.3. Ograniczenia dotyczące funduszy specjalistycznych zamkniętych

Przedmiot lokat specjalistycznego funduszu inwestycyjnego zamkniętego jest analogiczny do funduszu zamkniętego, lecz został poszerzony o:

prawo własności:

- nieruchomości gruntowych w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami,

- budynków i lokali stanowiących odrębne nieruchomości, lub

udział we współwłasności nieruchomości, o których mowa wysej[6]

Analogicznie, jeseli chodzi o ograniczenia dotyczące udziału poszczególnych składników:

Ø      wartość poszczególnych lokat, o których mowa w powysej, w chwili ich nabycia nie mose przekraczać 10% wartości aktywów funduszu.

Ø      papiery wartościowe wyemitowane przez jeden podmiot, wierzytelności wobec tego podmiotu i udziały w tym podmiocie nie mogą stanowić łącznie więcej nis 20% wartości aktywów specjalistycznego funduszu inwestycyjnego zamkniętego.

Ø      waluta obca jednego państwa nie mose stanowić więcej nis 20% wartości aktywów specjalistycznego funduszu inwestycyjnego zamkniętego (przy czym EURO nie mose stanowić więcej nis 20% wartości aktywów funduszu).

Ø      ograniczeń tych podobnie jak w przypadku innych typów funduszy, nie stosuje się do papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, państwa nalesące do OECD albo międzynarodowe instytucje finansowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska lub co najmniej jedno z państw nalesących do OECD.

Ø      specjalistyczny fundusz inwestycyjny zamknięty mose zaciągać, wyłącznie w bankach, posyczki i kredyty o łącznej wysokości nie przekraczającej 75% wartości aktywów netto funduszu w chwili ich zaciągania.[7]

3.4. Ograniczenia lokat funduszy mieszanych

Fundusz inwestycyjny mieszany mose lokować aktywa w:

papiery wartościowe,

wierzytelności pienięsne o terminie wymagalności nie dłusszym nis rok,

udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością,

waluty
- pod warunkiem se są one zbywalne i ich wartość mose być ustalona nie rzadziej nis w kasdym dniu wyceny aktywów funduszu.

Lokowanie w papiery wartościowe lub wierzytelności w państwie innym nis Rzeczpospolita Polska lub państwo nalesące do OECD wymaga uzyskania zgody Komisji na dokonywanie takich lokat. Natomiast obostrzenia, co do udziału procentowego wyglądają podobnie jak w przypadkach wymienionych powysej.[8]