ARGENTYŃSKIE PRZEWROTY

ARGENTYŃSKIE PRZEWROTY  1962-1963.

W 1962 w wyborach do organów lokalnych oraz do Kongresu wzięli udział peroniści. Peroniści wystawili swoich kandydatów po raz pierwszy od 1955, tj. od usunięcia ich przywódcy Juana Domingo Perona (1895--1974) z urzędu prezydenta (patrz argen­tyński przewrót 1955). Peroniści zdobyli 45 z 86 miejsc w Izbie Deputowanych i 9 z 14 stanowisk gubernatorów prowincji. Wynik ten wywołał ostrą reakcję antypero-nowskich, ultrakonserwatywnych dowód­ców wojskowych, zwanych „gorylami'; nie pozwolili oni wybranym peronistom na objęcie stanowisk. Rozpoczął się strajk po­wszechny i w całym kraju zapanował chaos. Gdy prezydent Arturo Frondizi (ur. 1908) nie zgodził się ustąpić (zarzucano mu, że jego polityczny umiar doprowadził do suk­cesu peronistów), „goryle' usunęli go, de­portowali i przejęli rządy. Marionetkowym dyktatorem został przewodniczący Senatu; sprawował władzę aż do przeprowadzenia wolnych wyborów w 1963. W tym czasie w armii toczyły się wewnętrzne walki o to, czy przeprowadzić wybory, czy też ustano­wić dyktaturę. W końcu 1962 generał Juan Carlos Ongania (ur. 1914), naczelny dowód­ca sił zbrojnych, doszedł do przekonania, że armia powinna wycofać się z polityki, ale inni wyżsi oficerowie usiłowali podporząd­kować wojsku rząd cywilny. W wyborach w 1963 nie pozwolono peronistom na wy­stawienie kandydatów; na znak protestu wrzucali oni do urn puste kartki wyborcze, podobnie jak w wyborach w 1957 (patrz peronistów powstania 1950-1957). W tej sytuacji - pełnej intryg, tajnych sojuszy, walk ulicznych, zastraszających posunięć kół wojskowych i społecznego niepokoju - na prezydenta wybrano Arturo Umberto lilię (1900-1983), umiarkowanego zwolen­nika lewicy. Gospodarka Argentyny była zrujnowana, pogłębiła się nienawiść między partiami opozycyjnymi, a po tzw. czarnym roku peroniści pozostali liczącą się siłą.