MONGOLSKI NAJAZD NA EUROPĘ

MONGOLSKI NAJAZD NA EUROPĘ 1237--1242. W 1235 na wielkim zgromadzeniu mongolskim (kurułtaju) starannie zaplano­wano wyprawę do Europy; w 1236 na za­chód wyruszyła 150-tysięczna armia. Nie­spieszny podbój księstw ruskich (1237--1240) i pozyskanie tych obszarów dla Złotej Ordy (patrz mongolski najazd na Ruś drugi 1230-1240) zapoczątkowały euro­pejską wyprawę Mongołów. Zimą 1240 gru­pa Mongołów pod dowództwem Bajdara pojawiła się w Polsce; splądrowali oni San­domierz, rozbili Polaków pod Tarczkiem, spalili Kraków i zwyciężyli pod Legnicą w 1241. Następnie Mongołowie wtargnęli do Moraw. Główna armia mongolska pod wodzą Subedeja (zm. ok. 1258) podzielona na trzy korpusy weszła od strony Rusi Halickiej przez Karpaty na Węgry. Węgrzy, osłabieni walkami z Kipczakami, których obwiniano za najazdy Mongołów, zostali zaskoczeni trójstronnym najazdem, Król Węgier Bela IV (1206-1270) zwiedziony pozornym odwrotem Mongołów ruszył za nimi. Klęska w bitwie nad SAJO w 1241 była dla Węgrów ciężkim ciosem i pozwoliła Mongołom spalić Peszt (Boże Narodzenie 1241), dokonać wypadu na zachód do Au­strii oraz odpocząć i uzupełnić siły przed następną wyprawą, do której miało dojść latem 1242. Jednak śmierć władcy Mon­gołów, chana chanów Ugedeja (zm. 1241), zmusiła ich do powrotu do Azji.